ใดใดในโลกล้วน "นิเทศศาสตร์" จัง

ช่วง 1-2 ปี ผมได้ยิน ได้อ่าน ได้รับฟัง ได้ตอบคำถาม เกี่ยวกับ “นิเทศศาสตร์กำลังจะตายหรือไม่” "เรียนนิเทศศาสตร์แล้วจะตกงานไหม" ถ้าคนที่อยู่ในแวดวงที่เรียกแบบรวมๆว่า นิเทศศาสตร์ ไม่ว่าจะเป็นวงวิชาชีพ นักวิชาการ น่าจะให้คำตอบได้ดีว่า นิเทศศาสตร์เดินทางมาถึงทางตันหรือยัง

เวลาพูดถึงคำว่า “นิเทศศาสตร์” ผู้คนจำนวนไม่น้อยมักจะคิดว่า เรียนด้านนี้จบไปแล้วจะทำอะไร อาชีพสายนี้ไม่จีรัง จบไปแล้วเต้นกินรำกินเหรอ เป็นนักข่าวไส้แห้งเหรอ

ภาพในหัวของผู้คนที่ฝังรากลึกของคำว่า “นิเทศศาสตร์” คือ เต้นกินรำกิน นักข่าว หรืออาชีพที่ไม่มีแก่นสารในชีวิต แต่แท้จริงแล้วถ้าทุกคนเข้าใจว่า  นิเทศศาสตร์ = การสื่อสาร   น่าจะมีขอบเขตที่นิยามได้ชัดเจน

• ทุกวันเราต้องสื่อสารทั้งในบทบาทของผู้รับสารที่อ่านข่าวสาร ข้อมูลต่างๆผ่านโทรศัพท์มือถือหรืออุปกรณ์สื่อสารแบบพกพา (Mobile Device) แทบทุกวัน ทุกเวลา ทุกนาที

• ทุกวันเราอาจจะแสดงบทบาทเป็นผู้ส่งสารที่จะสร้างเนื้อหาต่างๆ ผ่านการรีวิวผลิตภัณฑ์ การแสดงความคิดเห็นจากสิ่งรอบตัว แล้วถ้าทำได้ดีก็กลายมาเป็นอาชีพเสริมด้วยการเป็นนักรีวิวได้อีก

• ทุกวันเราจะได้เห็นอาชีพใหม่ๆที่เกิดขึ้นในโลกออนไลน์และสร้างรายได้ให้ผู้คนเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็น เน็ตไอดอล บล็อกเกอร์ในสายต่างๆ ยูทูปเบอร์ที่เกิดขึ้นมากมาย เกมแคสเตอร์ Vlogger หรือแม้แต่การสร้างแฟนเพจเฟสบุ๊คและบริหารจัดการด้านคอนเทนต์จนทำให้เพจจนมีคนติดตามมากมาย จากนั้นก็มีแบรนด์ต่างๆอยากจะมาใช้เป็นช่องทางในการโปรโมตแบรนด์ของเขา

• ทุกวันนี้เราจะพบเห็นผู้คนที่เมื่อก่อนเค้าก็เป็นคนธรรมดาเหมือนเรา แต่วันนี้เค้าได้นำความสามารถ ศักยภาพของเค้ามาแปรสภาพให้เป็นแบรนด์บุคคล จนทำให้เราติดตามเค้าทุกวัน ทุกวัน และทุกวัน

• ทุกวันเราเลือกที่จะแชร์ข้อมูลหรือคอนเทนต์ที่กระแทกใจไปในพื้นที่ของเราเพื่อให้คนอื่นได้เห็นด้วย

• ทุกวันพุธและพฤหัสบดี เรารอที่จะชมละคร “บุพเพสันนิวาส” แบบสดๆเพราะเชื่อว่าฟินสุดๆกว่าดูย้อนหลัง

• ทุกวันเราเห็นผู้คนแต่งชุดไทย ชวนกันไปท่องเที่ยวจังหวัดพระนครศรีอยุธยา หรือเกิดเทศกาลที่นำเสนอความเป็นไทยมากมายเพราะอิทธิพลมาจาก บุพเพสันนิวาส ที่เร้าใจ จูงใจ และเชิญชวนให้คนไทย ต่างชาติพากันใส่ชุดไทย

• ทุกวันนี้มีการเรียนรู้ภาษาไทยโบราณที่เราไม่เคยรู้ ก็เพราะละครบุพเพสันนิวาส ซึ่งก็เป็นองค์ประกอบหนึ่งของงานในสายนิเทศศาสตร์หรือการสื่อสาร

• ทุกวันเราเลือกที่จะชมรายการต่างๆตามความสนใจ อยากบันเทิงดู The Show ช่องเวิร์คพอยท์ อยากดูคนแปลงโฉมก็ไปดู Let Me In Thailand อยากลุ้นว่าเบื้องหลังหน้ากากจะเป็นใครก็ดู The Mask Singer อยากดูคอมเมนเตเตอร์ฟาดกันด้วยวาจาก็ดู The Face เป็นต้น

• ทุกวันนี้ธุรกิจ แบรนด์ผลิตภัณฑ์ แบรนด์บริการ ก็ต้องใช้การสื่อสารแบรนด์เพื่อให้ผู้คนรู้จัก เข้าใจ และผูกพันกับผลิตภัณฑ์นั้นๆ ซื้อแล้ว ซื้ออีก ซื้อทุกวัน ซื้อทุกปี ซื้อจนครบหนึ่งทศวรรษ และซื้อตลอดชั่วอายุขัย

• ทุกวันนี้องค์กรทั้งรัฐ เอกชน ก็ต้องสร้างความน่าเชื่อถือ รักษาภาพลักษณ์ และบริหารจัดการชื่อเสียงให้กับองค์กรเพื่อให้เกิดความยั่งยืน

• ทุกวันนี้เราเปิดเว็บไซต์ แชร์ข้อมูลจากแหล่งคอนเทนต์ออนไลน์ที่ย่อยข้อมูลข่าวสารให้เราอ่านง่ายขึ้น สั้น กระชับ และสื่อสารผ่านภาพ คลิป หรือ Infographic ให้เราได้เรียนรู้สาระนั้นๆ จาก The Standard , MangoZero , The Matter 

• ทุกวันนี้เราเดินในศูนย์การค้า ก็จะพบเจออีเว้นท์ต่างๆ แทบไม่เว้นแต่ละวัน แถมยังยั่วยวนให้เราเดินเข้าไปในอีเว้นท์นั้น

• ทุกวันนี้เราเห็น Video Content มากมายที่ถูกสร้างสรรค์ ถ่ายทำ เล่าเรื่อง ลำดับภาพ และสื่อสารออกมาผ่านโซเชียลมีเดียต่างๆ จนคนแชร์กันอย่างมากมายแล้วเรียกกันว่า Viral Clip

จากวันแล้ว  วันเล่า และทุกวัน จะเห็นได้ว่าเราสัมผัสกับงานด้านการสื่อสารหรืองานทางด้านนิเทศศาสตร์ตลอดเวลา

นิเทศศาสตร์ไม่ได้เป็นเรื่องของตัวสื่ออย่างเดียว สื่อตายก็มีแพลทฟอร์มใหม่ๆของสื่อเข้ามา และตัวสื่อเองก็ไม่สามารถอยู่โดดเดี่ยวเดียวดายได้ สื่อนั้นก็ต้องมีสารหรือเนื้อหาเป็นส่วนประกอบสำคัญอยู่ด้วย

ทุกวันนี้ช่องทางการสื่อสารหรือตัวสื่อ มีการเปลี่ยนแปลงก็จริง บางสื่อถูกลดความนิยมลง แต่ในช่วงเวลาเดียวกันก็เกิดรูปแบบใหม่อย่างเว็บที่ทำตัวเป็น Content Creator เพราะเข้าใจสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลง ผู้คนเปลี่ยนจากการอ่านหนังสือพิมพ์ นิตยสารที่เป็นรูปแบบเล่ม ไปสู่การอ่านคอนเทนต์ขนาดสั้นและผ่านการย่อยข้อมูลที่ไม่เวิ่นเว้ออีกต่อไปที่อยู่ในเว็บไซต์หรือแพลทฟอร์มออนไลน์

อย่าลืมนะครับว่า การสื่อสารมีองค์ประกอบหลายส่วนไม่ใช่แค่ช่องทางการสื่อสารหรือสื่อเท่านั้น

ในสื่อยังต้องการนักสร้างคอนเทนต์

ในแวดวงธุรกิจ การตลาด หรือผู้ประกอบการหน้าใหม่ที่เกิดขึ้นมากมาย ยังต้องการนักสื่อสารแบรนด์ นักประชาสัมพันธ์ นักโฆษณา คนจัดอีเว้นท์เพื่อสร้างประสบการณ์ให้กับแบรนด์ต่างๆ

ในแวดวงวิทยุโทรทัศน์ ก็ยังต้องการผู้ผลิตรายการ นักสร้างสรรค์รายการที่จะนำไปเติมเต็มในช่วงเวลาตลอดทั้งวันทั้งคืน

ถ้าบอกว่า นิเทศศาสตร์ตาย ไม่มีอาชีพทางด้านนี้ให้ทำมาหากินอีกต่อไป นั่นแสดงว่า โลกนี้จะไม่มีการสื่อสาร เราจะกลับไปสู่ยุคที่มีเฉพาะการสื่อสารระหว่างบุคคล การสร้างสารที่ชวนอ่านชวนติดตามจะไม่เกิดขึ้น ความบันเทิงในชีวิตก็จะหายไป

วันนี้จึงขอเปรยปิดท้ายว่า ใดใดในโลกล้วน “นิเทศศาสตร์” กันจังเลย แล้วจะตกงานกันได้อย่างไร 

#ขาดฉันแล้วเธอจะรู้สึก